Recentlyakynda, global ykdysady ösüşiň peselmegine, Europeewropada we ABŞ-da islegiň peselmegine we beýleki faktorlara garamazdan, Hytaýyň import we eksport söwdasy henizem berk durnuklylygy saklady.Şu ýylyň başyndan bäri Hytaýyň esasy kenarýaka portlary 100-den gowrak täze daşary söwda ýoluny goşdy.Şu ýylyň ilkinji 10 aýynda 140,000-den gowrak Hytaý-Europeewropa ýük otlusy işe girizildi.Şu ýylyň ýanwar-oktýabr aýlarynda Hytaýyň guşak we ýol ugrundaky ýurtlara importy we eksporty geçen ýyl bilen deňeşdirilende 20,9 göterim ýokarlandy we RCEP agzalaryna import we eksport 8,4 göterim ýokarlandy.Bularyň hemmesi Hytaýyň ýokary derejeli açylyşynyň mysallary.Hünärmenler şu wagta çenli söwda maglumatlary ýaýradan ýurtlaryň arasynda Hytaýyň dünýäniň umumy eksportyna goşýan goşandynyň birinji orunda durýandygyny aýdýarlar.
Şu ýylyň başyndan bäri halkara isleginiň haýallamagy we COVID-19-yň ýaýramagy sebäpli Hytaýyň eksporty berk çydamlylygy görkezdi we dünýäniň eksportyna goşýan goşandy iň uly bolmagynda galýar.Noýabr aýynda “deňze çarter uçuşlary” daşary söwda kärhanalaryna halkara bazaryny giňeltmek üçin başlangyç görkezmäge kömek etmegiň täze usuly boldy.Şençzhenen şäherinde 20-den gowrak daşary söwda kärhanasy Şekudan Gonkong howa menziline Europeewropa, Günorta-Gündogar Aziýa we beýleki ýerlere iş mümkinçiliklerini gözlemek we sargytlary artdyrmak üçin gatnawlary amala aşyrdy.
Şu ýylyň başyndan bäri Hytaýyň daşary söwda kärhanalary bazary işjeň ýagdaýda giňeltdiler.Januaryanwar-oktýabr aýlarynda Hytaýyň eksporty 13% ýokarlap, 19,71 trillion ýuana ýetdi.Eksport bazary has köp ugurly boldy.Hytaýyň “Guşak we ýol” ýurtlaryna eksporty 21,4 göterim, ASEAN-a 22,7 göterim artdy.Mehaniki we elektrik önümleriniň eksport göwrümi ep-esli ýokarlandy.Olaryň arasynda awtoulag eksporty 50 göterimden gowrak ýokarlandy.Mundan başga-da, erkin söwda zolaklary we giňişleýin baglanyşyk sebitleri ýaly Hytaýyň açyk platformalary ýokary hilli daşary söwda üçin täze ösüş hereketlendirijilerini açýar.
Jiangsu welaýatynyň Lianyungang portunda, Nanjingiň Jiangbei täze sebitindäki bir kompaniýadan ulanylan awtoulaglar Eastakyn Gündogara eksport üçin gämä ýüklenýär.Jiangsu Uçarman erkin söwda zolagynyň Nanjing sebiti we Jinling gümrükhanasy, awtoulag eksport kärhanalary üçin gümrük taýdan resmileşdirmek boýunça toplumlaýyn maksatnama düzdi.Kärhanalar ulaglary goýbermek üçin iň ýakyn porta daşamak üçin ýerli gümrükhanada deklarasiýany doldurmaly.Tutuş proses bir gündenem az wagt alýar.
Hubeý welaýatynda, Sýanýan hemmetaraplaýyn erkin söwda zolagy işlemek üçin resmi taýdan ýapyldy.Zonadaky kärhanalar diňe bir goşulan baha üçin salgydy tölemeli bolman, eksport salgyt ýeňilliklerinden hem peýdalanýarlar we transport çykdajylaryny ep-esli azaldýarlar.Şu ýylyň ilkinji 10 aýynda Hytaýyň import we eksport mukdary, import we eksport ýokary derejeli açyş syýasatlarynyň netijesinde şol döwürde rekord derejä ýetdi.Söwda gurluşy gowulaşmagyny dowam etdirdi, umumy söwda 63,8 göterim bolup, geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende 2,1 göterim ýokarydy.Harytlardaky söwdanyň balansy ABŞ-nyň 727,7 milliard dollaryna ýetdi we bu ýyl bilen deňeşdirilende 43,8 göterim ýokarlandy.Daşary söwda Hytaýyň ykdysady ösüşine berýän goldawyny hasam güýçlendirdi.
Daşary söwdanyň ösüşi ýük daşama goldawy bolmazdan edip bilmez.Şu ýyldan bäri Hytaýyň esasy kenarýaka portlary 100-den gowrak täze daşary söwda ýoluny goşdy.Esasy kenarýaka portlary täze daşary söwda ýollaryny işjeň ýagdaýda açýar, ýük daşamak mümkinçiligini ýokarlandyrýar we has dykyz daşary söwda ýollaryny dokamak hem daşary söwdanyň durnukly ösmegi üçin güýçli itergi berýär.Noýabr aýynda, Sýamen porty şu ýyl 19-njy we 20-nji täze halkara konteýner liner ugurlaryny kabul etdi.Şolaryň arasynda täze girizilen 19-njy ugur göni Surabaýa portuna we Indoneziýadaky Jakarta portuna gönükdirilendir.Iň çalt uçuş bary-ýogy 9 gün dowam edýär, bu bolsa Sýamen portundan Indoneziýa harytlaryň import edilmegini we eksport edilmegini aňsatlaşdyrar.Anotherene bir täze ugur Wýetnam, Taýland, Singapur, Malaýziýa we Braziliýa ýaly ýurtlary öz içine alýar.
Şu ýylyň ilkinji 10 aýyndaky maglumatlar Hytaýyň daşary söwdasynyň käbir täze aýratynlyklaryny görkezýär.Hytaýda doly senagat goldaw ulgamy, güýçli daşary söwda durnuklylygy, ösüp barýan bazarlar bilen ýakyn ykdysady we söwda hyzmatdaşlygy we masştabyň çalt ösmegi bar.Hytaý halkara bäsleşiginiň täze artykmaç önümleri birden ýokarlandy.
Iş wagty: Noýabr-21-2022